PILAR BERRIO falou do seu libro no club de Lectura de Adultos

 

O pasado martes, 31 de maio foi unha ocasión especial para nós porque tivemos a oportunidade de charlar coa nosa compañeira, a Catedrática de Lingua e Literatura Española, Pilar Berrio sobre o seu último libro que leva por título, Se llamará Magdalena. Moitos dos nosos membros non poideron asistir por viaxes e imprevistos pero pese ás ausencias foi unha  cálida charla coa autora na que tivemos a oportunidade de preguntarlle por moitos detalles da obra. 

Algúns membros comentaron que esta é unha biografía novelada e pese a que as novelas históricas non son do seu gusto, recoñeceron o enorme esforzo de docuementación e o labor de divulgación que fixo Pilar da figura histórica do enxeñeiro naval Jorge Juan e Santacilia, que tanta repercusión tivo no nacemento da nosa cidade. A maioría pensamos que este personaxe, eminente científico, mariño, enxeñeiro e matemático, que tivo unha vida tan interesante, plagada  de acontecementos históricos e políticos moi relevantes, e que cunha mala saúde de ferro emprendeu  proxectos e aventuras nas que puxo en risco a súa vida,  sempre ao servizo dos intereses do reino de España e da cultura cintífica deste país, era merecedor dos esforzos de Pilar Berrio ; e así  deixase de ser para os ferroláns unha solitaria estatua dos xardíns de Herrera. Ela tenta trasmitirnos a súa fonda admiración pola talla intelectual, científica e política deste mariño pero tamén quere achegarnos ó home de profundas convicións relixiosas, membro dos cabaleiros da Orden de Malta. Nun  coidado relato no que introducindo persoaxes históricos o outros ficticios tenta achegarnos ó seu carácter cun estilo narrativo co que  loita  por conservarse fiel ós datos históricos e ás características do pensamento da época. Estivo precisamente a falarnos da dificultade de non caer na tentación de levar a novela por derroteiros máis comerciais. Falounos tamén das orixes do libro,  cando paseando pola cidade descubriu a figura de Jorge Juan e como  este feito excitou a súa curiosidade polo seu  percorrido vital. Xa engaiolada polo personaxe, engade que a nosa compañeira, profesora de Lingua e Literatura Galega, Ana Seco, insistía en animala a escribir sobre a  nosa  cidade, asegurándolle que Ferrol tiña unha novela.  Afortunadamente para todos nós seguiu os seus consellos e a novela é hoxe unha realidade.

Desde o noso blog só nos resta darlle os parabéns por esta obra e agradecerlle enormemete que nos teña acompañado nesta chuviosa tarde de verán que foi finalmente encantadora. 

PRESENTAICIÓN DO LIBRO DE PILAR BERRIO

GUILLERMO FERRÁNDEZ PRESENTOUNOS "LA CONFESIÓN DE SOTELO"

   

Na recente sesión do 26 de abril, o Club de Lectura de Adultos reuniuse a propósito do libro La confesión de Sotelo de Guillermo Ferrández, quen tivo a cortesía de asistir. O autor de Conacho, Las arrugas del tiempo o El ferrolano contestou amablemente ás nosas preguntas  sobre aspectos da creación literaria e, máis en concreto, acerca de detalles e curiosidades deste o seu último texto. No transcurso da suxestiva conversa xurdiron os temas fundamentais que vertebran a novela: o sentido da vida fronte á morte, as opcións individuais abertas ata o intre derradeiro, o vivir en verdade como pulsión e compromiso, a loita solidaria contra a inxustiza. Resultou una reunión interesante e mesmo  emotiva, do que hai que dar de novo as grazas a Gullermo. E deica a próxima, sempre. 

Deixamos o enlace a publicación que fixo fai un ano a nosa compañeira Pilar Berrio para presentar este libro. Para lela pica  na imaxe.

 

Non queremos despedirnos sen agradecerlle a Guillermo unha sesión moi agradable con unha conversa marabillosa da que vos deixamos imaxes.

Se queredes disfrutar desta lectura deixámosvos as primeiras páxianas.

Día do Libro 2022

Nesta xornada de festa do Día do Libro, queremos desexarvos que as boas lecturas vos acompañen cada día. Sendo este un ano especial polos moitos e significativos aniversarios literarios que enchen o 2022, quixemos facer unha pequena invitación a coñecer algún destes autores e obras con esta presentación: Aniversario de Xigantes, que podedes ver no blog de Titorías. Con este mismo obxectivo fixemos a nosa tradicional exposición na entrada do centro.

Ferrol esta semana está inundada de ofertas culturais, das que imos destacar as protagonizadas polos profesores  ligados ó noso instituto.

O xoves, 21 de abril, tivo lugar a presentación oficial e firma do libro da nosa compañeira Pilar Berrio, Se llamará Magadalena, na Central Librera Real.

Na que estiveron presentes moitos membros do Club de Lectura de Adultos, que en breve lle van dedicar unha das súas reunións, e tamén outros compañeiros do centro, como podedes ver nas imaxes.

obra de Benito Mauleón de la Parte

O Venres 22, no kiosko do Cantón de Molíns tivo lugar o recitado de «poemas de combate» en homenaxe ao 50 aniversario do 10 de marzo e da revolución portuguesa do 25 de abril, dentro das actividades propostas polo colectivo impulsor da Semana da Poesía Salvaxe, denominada ahora  «A Palavra Encarnada» ,do que o exprofesor do noso instituto, Guillermo Ferrández forma parte importante.

Ese mismo día, na caseta de Pedreira, da Feira do Libro de Ferrol presentaba outro excompañeiro do noso claustro, Guillermo Llorca, Memoria Histórica do Ferrol de fóra de portas, editado por Embora, como podedes ler aquí.

DÍA MUNDIAL DA SAÚDE

O 7 de abril celébrase o Día Mundial da Saúde para lembrar o aniversario da fundación da Organización Mundial da Saúde (OMS) en 1948. Despois de ter pasado estes anos por un longo período de pandemia e inmersos como estamos en varios conflitos bélicos no planeta , pode parecer que deberiamos falar de medicina, descubrimentos científicos e outros logros importantes da humanidade. Sendo moi importantes estes temas, hoxe queremos facer mención dunha cuestión que nos afecta a toda a comunidade educativa e que non se pode visibilizar con máscaras, nin facer prevención con vacinas, que é a saúde mental.

Na nosa contorna vemos compañeiros, traballando, estudando, facendo deporte, todos parecen saudables e felices. Pero o certo é que: se nos afecta un problema e nos desequilibra mentalmente, non levamos unha escaiola que faga visible a nosa dor; por iso faise difícil identificar estas doenzas nos outros, incluso podemos chegar á convicción de que somos os únicos que experimentan a angustia, o medo ou o sufrimento interior. Nesta sociedade da comunicación, curiosamente, só se publican contidos divertidos, compoñendo un calidoscopio de risas e poses falsas que nos dan a entender que todos viven unha realidade mellor que a nosa. Non se fala do sufrimento, dos medos e sentimentos que nos afogan. Se alguén ten algún problema, sentenciamos que o fale cos amigos, cos profesores, coa orientadora, ou cun especialista. En fin, que o comparta con calquera pero que non sexa connosco. Dicimos que non estamos preparados para axudar. Sen minimizar o problema e recomendando que se acuda ós profesionais da saúde, o certo é que todos podemos abrir os ollos e tomar conciencia da dor dos semellantes. Non se trata de facer grandes xestos pero saudar, acompañar, comentar en positivo, sorrir, felicitar, escoitar, poden ser para un compañeiro ou compañeira, unha luz de esperanza que nos alumee no túnel da desesperación. Son moitos os aspectos conectados coa saúde mental e unicamente deixamos unhas pinceladas no blog das titorías para iniciar o diálogo nas aulas, que podedes ler se picades na primeira  infografía.

Gustaríanos presentar tamén un proxecto pioneiro en Saúde Mental que se está a desenvolver no instituto. Debido á preocupación por estes aspectos que se viña recollendo desde diversos ámbitos da comunidade educativa, por parte do Departamento de Orientación e da dirección, pensouse en ofertar un obradoiro de Atención Emocional ao alumando que se ven celebrando desde o 17-3-2022. (Pica na imaxe para ler) .

A prensa local tamén se fixo eco desta actividade, sinalando Teresa Sebio, a directora, que esta inquietude lle fora comunicada tanto polo alumnado coma polos profesores, este foi o motivo que os impulsou  na creación da actividade de Benestar Emocional, que está dirixido ós grupos de 4º da ESO e Bacharelato. O profesional encargado das sesións é Carlos de Francisco Moure, terapeuta que forma parte da Unidade de Investigación en Intervención e Coidado Familiar da Universidade da Coruña, e que ten acreditada unha longa experiencia neste ámbito, tal como se recolle nos artigos de www.ferrol360.es, do 15-3-22, e de La Voz de Galicia ,do 24 mar 2022 . Nos que se relata que esta actuación ten por obxectivos desenvolver habilidades para identificar e expresar as emocións para que o alumando sexa quen de recoñecer as súas cualidades persoais e os apoios externos, a fin de lograr unha vida sa. Nunha primeira fase falouse co alumnado voluntario e informouse ás familias da relevancia de acompañar aos fillos neste momento do seu ciclo vital.  A segunda consiste na formación e o traballo grupal que se realizará ó longo de seis sesións. 

Foto de La Voz de Galicia 

Este será un programa susceptible de ser ampliado o outros cursos, unha vez se teña avaliado a experiencia. Na Aula Virtual do centro no Curso de Convivencia podemos atopar máis información.

Para rematar, so nos resta invitarvos a pasar pola biblioteca na que podemos atopar información de utilidade na sección, Biblioteca de Familia, así como lecturas na que os protagonistas están a sufrir na adolescencia diveresas formas de desequilibrio emocional.

DÍA DAS ARTES GALEGAS 2022

 

O 1 de abril celebramos o Día das Artes Galegas e a Real Academia Galega de Belas Artes dedica este ano ó pintor Laxeiro. Unha figura moi importante da cultura galega do século XX pola súa achega á renovación e á vangarda nas artes. O seu impacto no mundo da creación artística segue a ser incuestionable, tanto dentro como fóra das nosas fronteiras. Este prolífico autor pertence a un grupo de novos artistas que reaccionaron contra o costumismo rexionalista e conectaron coa arte internacional do momento, dirixindo a súa mirada cara ás culturas do norte de Europa, dende unha idea de Galicia entendida como o límite cara ao sur da Europa atlántica, conectada por séculos de intercambio a través do Camiño de Santiago. En palabras de Antón Castro “Un punto de encontro  maduro do tradicional co moderno”. A súa pintura mestura influencias das Pinturas negras de Goya e o cubismo para expresar a súas preocupacións polos temas telúricos, a medio camiño entre a Galicia máxica, o esperpento.

Podemos ler aquí a súa biografía, a cronoloxía e ver a súa obra.

Día Mundial da Auga

O 22 de marzo é a data escollida polas Nacións Unidas para celebrar o Día Mundial da Auga. Esta xornada ten como obxectivo chamara a atención sobre a importancia da auga doce no planeta, coincidindo co Obxectivo de Desenvolvemento Sostible número 6 que ten como finalidade garantir o acceso á auga limpa e a un saneamento adecuado a toda a poboación mundial antes de 2030.

O tema sobre o que quere poñer o foco  este ano é a importancia  das augas subterráneas. É posible que non calibremos acertadamente a súa relevancia, pero ser conscientes dalgúns datos pode inclinarnos a ser responsables na súa conservación.

No  planeta hai un 97% de auga que é salgada e un 3% aproximadamente é auga doce. A maioría da auga doce está conxelada nos xeos dos polos.  Unha pequena parte dela  é a que vemos nos mananciais, ríos, lagos e humidais, pero unha cantidade moi significativa permanece oculta baixo os noso pés. A ONU afirma que a maioría da auga doce líquida está acumulada nos acuíferos.  Estes son nutridos de auga pola choiva e a neve que se infiltran non chan e poden extraerse á superficie por medio de bombas e pozos. Sendo esta a base da nosa agricultura e de moitos procesos industrias así como do abastecemento de auga para o consumo nas vivendas.

Vivindo nunha rexión onde a choiva é frecuente pode parecer que a auga é un elemento abundante e accesible e que non temos  que preocuparnos por el, pero isto non é así. Da auga dependen moitos procesos que nos rodean, a estabilidade de moitos ecosistemas cos que nos relacionamos e tamén a comodidade, a hixiene e a saúde da nosa vida.

Coidar este tesouro, facendo visible o invisible é o lema da campaña deste ano. Con este motivo, para chamar a atención a toda a comunidade educativa sobre o uso que facemos dese tesouro líquido, o alumnado do Club de Ciencias do centro, coa súa profesora Cecilia García, fixeron uns posters para concienciarnos sobre o consumo descontrolado da auga na nosa vida diaria. En cada un dous xestos cotiáns coma lavar os dentes, ducharnos, tirar da cisterna, etc. Empregamos unha enorme cantidade de auga por persoa, polo que está nas nosas mans contribuír no coidado das augas dos acuíferos, simplemente facendo un uso responsable da auga que temos dispoñible.

               

 

                  

Pilar Berrio Martín-Retortillo publica, Se llamará Magdalena.

A nosa querida compañeira Pilar Berrio Martín-Retortillo, catedrática  de Lingua e Literatura Española, do IES Sofía Casanova, a quen todos coñecemos entre outras cousas por dirixir xunto a Ana Seco o exitoso proxecto de transformación da biblioteca do noso centro. É protagonista hoxe na prensa local, aparecendo nun artigo de  La Voz de Galicia  por que vén de publicar a súa quinta novela titulada, Se llamará Magdalena.

Imaxe de
editorial-adarve.com/

Trátase dunha texto no que se misturan a ficción e a realidade histórica. Presentándonos a un personaxe importantísimo da cultura en España e transcendental para a nosa cidade, o humanista, científico e enxeñeiro naval, Jorge Juan y Santacilia (1713-1773). Pilar describe de xeito ameno pero apaixonado o perfil deste excepcional mariño ó tempo que nos vai debullando retazos da construción do Arsenal e da propia cidade, con unha ben documentada información, que entretece con anécdotas e diálogos áxiles para facilitar a lectura. Combinando eficazmente a literatura e a cultura popular cando nos debuxa a comarca e as súas lendas e tradicións nun acto de amor, entendemos, a esta que é a súa terra de adopción. Porque, como sabedes, ela é natural de Madrid maila que leva máis de dúas décadas establecida nesta vila.

Esta obra é froito dunha minuciosa o labor de investigación e pese a ser unha biografía non se trata dunha obra academicista senón dun ameno paseo por un marco temporal concreto, no que fai un gran exercicio de equilibrio narrativo entre personaxes reais e ficticios e a fidelidade histórica e na que ven de traballando dende hai anos, e da que xa nos deixou vislumbrar algo no programa de tv de Ferrol, Crisol da Cultura que vos deixamos aquí.

Non podo rematar sen felicitar á nosa compañeira e expresar a miña máis rendida admiración por esta muller entusiasta e creativa que con unha capacidade de traballo ilimitada e un corazón inmenso foi quen de envolvernos a todos nos proxectos máis orixinais e variados, ampliando os horizontes da nosa labor como docentes, do que dan cumprida testemuña as entradas deste blog.

So me resta invitarvos a todos a ler esta fantástica novela que podedes atopar na nosa biblioteca e a que indaguedes noutros títulos da autora de man da marabillosa bibliotecaria de Bath, Miss Berry.

Día da Ilustración e Día da Paz.

O Día da Ilustración, instaurouse no 2014, o 30 de xaneiro, coincidindo co día do nacemento de Alfonso R. Castelao. Nesta data tradicionalmente celebramos o Día Escolar da Paz e a non Violencia. Con ese motivo, e dado que este ano a nosa bilioteca está a incidir na conservación do patrimonio oral, queremos unir estos tres obxectivos nunha actividade que consistirá na ilustración de poemas e cancións que falen da no violencia e a paz.

Temos convocado un concurso para o que vos deixamos as bases a continuación e que está nos carteis que vedes polos corredores do centro. Animádevos a participar ilustrando de xeito creativo un anaco de texto ou unha canción coñecida ou unha composición orixinal, con caligramas, haikus, collage, cómic, ou un debuxo.

Pica na imaxe

As composicións entréganse na biblioteca na que tamén podedes recoller material e consultar as bases. A data límite das achegas é o día 4 de febreiro, e o 25 farase entrega dos premios na entrada do centro.

Se picas en cada pomba atoparás poemas ou cancións para inspirarte.

  

DÍA DO USUARI@ DA BIBLIOTECA

 O día 11 de xaneiro celébrase o Día da usuaria e do usuario das bibliotecas, por este motivo non queremos deixar de pasar esta oportunidade para agradecer a todos os ususarios e usuarias da nosa biblioteca o seu entusiasmo no seguimento das propostas que adoitamos facer e a súa colaboración en múltiples oportunidades. Para felicitalos adoitamos facer a nosa festa anual das tartas literarias, adiada nestes últimos anos pola situación sanitaria pero que esperamos poder retomar o antes posible. Tamén adoitamos entregar nesa festa os premios ós nosos ususarios en diversas categorías. 

Nesta ocasión queremos traer aquí dúas iniciativas que poden resultar de interés para os nosos usuarios.

A primeira denomínase “Lectura infinita”,  Baixo este lema o Ministerio de Cultura e Deporte coa súa Direción Xeral do Libro e Fomento da Lectura presenta un plan estratéxico a desenvolver desde 2021 ó 2024. O Plan propón aproveitar as novas canles de comunicación e as oportunidades de creación de comunidade que brinda a nova contorna dixital e cultural, por exemplo as redes sociais, para conseguir que a lectura rompa todas as brechas estruturais e convértase nun hábito social real. Este pla concrétade en 12 desafíos ós que se dá resposta por medio dunha serie de programas.

O resultado é unha folla de ruta dirixida a familias, escolas, universidades, bibliotecas, escritores, tradutores, correctores, ilustradores, editores e editoriais, imprentas, librarías, bibliotecas e arquivos, docentes e mediadores, administracións públicas, organizacións civís, público en xeral —lectores todos—, para facer realidade unha premisa de base: en España si se le, aínda que queremos máis lectores.

Para máis información pica na imaxe.

A segunda é unha asociación de Lectura Fácil. 

Que é a Lectura Fácil ( LF)? Son libros, documentos administrativos e legais, textos informativos, páxinas web... que seguen as directrices Internacionais da IFLA( International Federation of Library Associations and Institutions) e de Inclusion Europe en canto á linguaxe, o contido e a forma. A ALF revisa os materiais de Lectura Fácil e os valida co logo LF. A quen se dirixe? A Lectura Fácil diríxese a todas as persoas, en especial a aquelas que teñen dificultades lectoras transitorias (inmigración, incorporación tardía á lectura, escolarización deficiente...) ou permanentes (trastornos da aprendizaxe, diversidade funcional, senilidade...)

Na biblioteca do centro contamos con unha sección adicada a estas lecturas fáciles pensadas para todo tipo de lectores pero que son de especial interese para aqueles rapaces que veñen de outras comunidades ou do estranxeiro.

LECTURA NO NADAL

 Co desexo de despedir o último ano da pandemia e que o novo 2022 veña cheo de boas novas, dexamos aquí unha pequena guía de lectura para este breve periodo vacacional no que podemos sacar un ratiño e ler algún dos libros da nosa bibioteca. Moitos dos que están na presentación xa os tedes visto nas actividades que se propuxeron no primeiro trimestre. 

Desexámosvos a todos un Bo Nadal! e felices lecturas!

BIBLIOTECA IES SOFÍA CASANOVA de Socas

A TRADICIÓN ORAL NO NADAL . VIII CENTENARIO DE AFONSO X. AS CANTIGAS DE SANTA MARÍA

O manifesto da UNESCO, establece entre as misións da biblioteca a preservación e a promoción da cultura local en todas as súas modalidades, prestando unha atención especial á tradición oral. Esta é unha fórmula eficaz de transmisión dos coñecementos para todas as civilizacións ó longo da Historia. Na actualidade, confiamos na nosa capacidade técnica e almacenarmos cantidade de datos en dispositivos, nubes ou elementos que nos permiten gardar e compartir contido moi diverso, pero os instrumentos, programas ou extensións quedan obsoletos en pouco tempo. Seremos quen de conservar todo o que hoxe consideramos importante?

No pasado a narración oral mantivo vivos os contidos de innumerables áreas do coñecemento. Por iso non é nada despreciable a súa eficacia como axente cultural e máis que recomendable a súa preservación como parte do noso patrimonio inmaterial. Mediante contos, romances, lendas, cancións, adiviñas, oracións, esconxuros, refráns, achegaron a nós saberes e experiencias valiosas do pasado para esta sociedade. Poñer en valor estas achegas á nosa cultura da tradición oral é o obxectivo da biblioteca escolar ao longo de todo este curso. Co lema “ As bibliotecas escolares toman a palabra” iniciamos esta andaina, por isto e na medida do posible, tentaremos facer fincapé nas actividades que nos permitan afondar na divulgación dá nosa cultura oral, por distintos medios como a radio escolar, proxecto que estamos poñendo a andar con gran ilusión. Esta ocasión do Nadal é perfecta para poder afondar na tradición oral en distintas linguas por medio das panxoliñas. Por este motivo, a nosa árbore de Nadal deste ano quere ser unha homenaxe ás xeracións que nos regalaron estas composicións orais. Como podedes ver no blog das titorías. Ó tempo que quixemos poñer o foco nunha importante figura histórica que se percatou da importancia de recoller e conservar as aportacións orais de distintas linguas e relixións como foi Afonso X, do que celebramos o VIII centenario do seu nacemento. Por esta razón o alumnado de 4º da ESO e 1º de Bacharelato, coa súa profesora Pilar Vázquez, estiveron a traballar nas cantigas.

A arte, a música, a tradición oral foron durante séculos fixando na memoria colectiva dous dos principais misterios que deron orixe ao cristianismo: a Encarnación e a Natividade con grande profusión de motivos na escultura, na pintura , e na música de esceas como a Anunciación, a Adoración dos Reis Magos…

Unha das grandes manifestacións artísticas do noso patrimonio son As cantigas de Santa María , corpus de 427 cantigas elaboradas polo equipo dirixido polo rei Afonso x o Sabio( trobadores, músicos, tradutores, iluminadores,  etc), proxecto que aúna música, ilustración con miniaturas e oralidade na recolleita de múltiplas tradicións orais e escritas ( coleccións de milagres medievais e lendas orais) que narraban as milagres realizadas pola Virxe. Este proxecto tiña como principal motivación espallar o culto mariano na Península. Para iso escolleu o galego portugués , lingua da súa infancia, e variedade lingüística internacional na produción lírica na Idade Media.

O Nadal comezou a ter representación nos Autos dos Reis Magos na Idade Media e aparecen tamén nas Cantigas de Afonso X. Dúas son as cantigas que recollen nas miniaturas estes misterios. A cantiga I na que o rei presenta os gozos da Virxe e aparece a Anunciación, o Nacemento, O anuncio dos pastores e a Adoración dos Reis de oriente; e a cantiga LXXX onde aparece o nacemento da Virxe e o nacemento de Xesús.

Deixamos aquí os vídeos.

EL CUARTO DE MONA de DARÍO AUTRÁN

 

EL CUARTO DE MONA, é unha longametraxe do director Darío Autrán, un actor, guionista, director e montador de cine que ten unha dilatada e prolífica carreira no teatro, no cine e na televisión. El é natural de Pontevedra (1987), pero criouse na cidade de Ferrol e estudou o Bacharelato no IES Sofía Casanova. Abigail Montiel, antiga alumna, e actriz da serie Matalobos, nunha entrevista en La Voz de Galicia no 2016, lembraba que xa naquela época daba mostra de tener un mundo interior moi rico. “Acórdome que sempre estaba escribindo historias nas servilletas de papel da cafetería…” 

Darío, nesta película, na que participan recoñecidas figuras do audiovisual galego como, Sabela Hermida, Melania Cruz, Manuel Manquiña, Isabel Blanco, Pedro Picos, Xosé Bonome, Germán Torres, Rosalía Castro e Mayte Braña, conta a historia de Mona (Sabela Hermida) unha muller á que todo lle vai mal. Ela soña con ser actriz e en plena crise dos corenta, vese sen traballo, sen parella e sen diñeiro polo que decide rematar os seus días tirándose por unha ponte; con todo, unhas chamadas no último momento lembraranlle que queda pouco para os seus aniversarios. O que parece que pode ser un intento de volver á normalidade na súa vida desencadeará nunha semana frenética con todo tipo de situacións disparatadas. É unha comedia que fará rir ó espectador pero tamén mirar con ollos críticos canto o rodea. En palabras do propio autor, a película narra “unha semana frenética, un vía crucis profano” na vida desta muller. E propón unha “crítica amable e velada de todos os estamentos da sociedade”, á vez que quere dar visibilidade ao problema da saúde mental, “máis importante que nunca pola devastación que vivimos” nestes tempos de pandemia.

Estes días está sendo programada nos Multicies Odeón de Narón.

A INVISIBILIDADE DA MULLER NA CIENCIA, UNHA FORMA DE MALTRATO CULTURAL

Neste mes da ciencia en galego queremos destacar esta campaña de #Non máis Matildas, que ten por obxectivo amosar a pouca visibilidade que ten o traballo das mulleres científicas en comparación co dos seus compañeiros homes.

Está promovida por “Asociación de Mujeres Investigadoras y Tecnólogas (AMIT)”. Convencidas de que unha maior presenza de mulleres nos libros de texto estimulará a vocación científica entre as alumnas, na súa web podemos encontrar máis información e este vídeo que fala da escasa repercusión que tería o traballo Einstein se fose muller.

Estamos a ver moitas iniciativas similares nas que se recollen figuras senlleiras, e malia todo iso a falta de visibilidade e de recoñecemento das mulleres na ciencia é rechamante. Na mente de todos está sempre o caso de Marie Curie que é a primeira muller en recibir un premio Nobel, o de Física en 1903, iso si, xunto ó seu home. Aínda que é das poucas persoas no mundo que ten dous, pois recibiu o Nobel de Química en 1911. Pero a historia repetiuse más de 20 anos despois coa súa filla, Irène Joliot-Curie. Ela tamén recibiu o Nobel de Química xunta o seu home, en 1935(ler máis). En todos as tentativas de promover as figuras científicas femeninas vexo que faltan figuras importantes se son mulleres científicas e crentes como é o caso de Ada Lovelace (1815), filla de Lord Byron, considerada unha precursora da computación. Mary Kenneth Keller, relixiosa católica, pioneira no desenvolvemento da linguaxe de programación informática. Rosalyn Sussman Yalow, xudía, Nobel en Fisioloxía o Medicina en 1977 ou Ada Yonath, xudía tamén, Premio Nobel de Química en 2009. Pero a invisibilidade é a máis significativa se es muller científica e galega. Como no caso de Jimena Fernández de la Vega, primeira licenciada da Facultade de Medicina en Galicia, investigadora xenetista que logrou destacar e desenvolver o seu labor ó lado dun recoñecido antifeminista como Novoa Santos.

E por último queremos traer aquí, unha vez máis as figuras de científicas ferrolás como:Àngela Ruiz Robles, inventora dunha enciclopedia mecánica, o xermolo do actual e-book, uo a oceanógrafa Ángeles Alvariño da que xa falamos noutro  artigo deste blog.

Para rematar, podedes ver un cómic sobre mulleres científicas Tres contos que podes ver se picas a imaxe.

Unha publicación de haikus de ciencia para inspirar ó alumnado do noso centro que está convocado a un concurso da haikus promovido polos Clubs de Convivencia e Igualdade, en colaboración cos Departamentos de Orientación e o Equipo de Dinamización do centro. Na nosa biblioteca podedes atopar libros que vos falan destas e outras mulleres pioneiras no ámbito científico.

BIBLIOTECA IES SOFÍA CASANOVA de Biblioteca IES Sofía Casanova

NOVEMBRO MES DA CIENCIA EN GALEGO

Ola compañeir@s!

A Asesoría de Bibliotecas escolares de Galicia publica, como cada ano, unha imaxe sobre novembro mes da ciencia en galego. Se picas nela verás unha recompilación de materiais de ciencia en galego. Por outra banda, este ano o Manifesto correou a cargo de científico Ángel Carracedo, profesor de Medicina Legal, Ética Médica e Bioloxía Molecular da Universidade de Santiagdo de Compostela. Coñecido investigador e divulgador científico. Nel fai finca pé na necesidade de facer divulgación e de empregar o noso idioma na ciencia.

Fote RAGC https://www.ragc.gal/gl/project/dia-da-ciencia-en-galicia-2021-jimena-fernandez-de-la-vega-2/

El  foi tamén o encargado de facer a presentación, o 8 de outubro na Real Academia Galega de Ciencias, (RAGC), da figura da homenaxeada de este ano: Jimena Fernández de la Vega, coa intención de dar a coñecer ó público a importancia da investigación e de personalidades de este eido que permanecen nas sombras para a maioría. Neste caso trátase dunha muller que coa súa irmá xemelga Elisa, foron as primeiras mulleres licenciadas pola USC, representando un referente excepcional do que foi a incorporación da muller aos estudos universitarios.

Fote RAGC

Esta extraordinaria muller ten unha impresionante traxectoria como investigadora xenetista, rompendo moldes na súa época. Anxel Carracedo, destaca tamén a concepción que ela tiña da saúde e da enfermidade. A nivel porofesional interesouse pola  aplicación da hidroloxía no campo da saúde, eido ao que destinou todo o seu entusiasmo traballando como médica do balneario de Guitiriz (Lugo).

Tamén podedes ver un vídeo no que fan semblanza da súa vida e obra, entre outras personalidades, María Teresa Fernández de la Vega a presidenta co Consello de Estado e  Milagros Candela, que foi profesora titular de Xenética na Facultade de Bioloxía da Universidade Complutense de Madrid.

DÍA DO LECTOR/A. NACEMENTO DE XOSÉ NEIRA VILAS

Ola compañeir@s!

Fonte Fundación Xosé Neira Vilas

O 3 de novembro coincidindo coa data de nacemento de Xosé Neira Vilas, autor de Memorias de un neno labrego,celébrase o Día do Lector.
Con este motivo na fundación que leva o seu nome entrégase hoxe o VI Premio Xosé Neira Vilas de novela curta. Este premio ten como obxectivo estimular a creación literaria, fomentar a lectura en lingua galega e proporcionar obras de calidade dirixidos ó público infantil e xuvenil.

Este ano o premio foi para  a obra 'Off The Record', do profesor de Dereito Penal Virxilio Rodríguez Vázquez

Tamén deixamos aquí o calendario do Libro e a Lectura de Galicia que por primeira vez faise eco da celebración desta data.